SEJARAH KERTAS 3 ( Pengenalan )
SOALAN: 1
TEMA UMUM: MALAYSIA DAN KERJASAMA
ANTARABANGSA
Sejak mencapai kemerdekaan Malaysia
telah menyertai dan bergerak aktif dalam pertubuhan serantau.
Soalan:
Jelaskan latar belakang penglibatan
Malaysia dalam pertubuhan serantau.
Jawapan:
Pertubuhan serantau merupakan satu pertubuhan yang keanggotaannya terdiri
daripada negara-negara yang berjiran antara satu sama lain.
Sejak mencapai kemerdekaan, terdapat tiga pertubuhan serantau yang telah
dibentuk dan disertai oleh Malaysia iaitu Persatuan Negara Asia Tenggara (ASA)
pada tahun 1961. Pertubuhan seterusnya ialah Malaysia, Filipina dan Indonesia
(MAPHILINDO) yang ditubuhkan pada tahun 1963. Seterusnya Persatuan Negara-negara
Asia Tenggara (ASEAN) yang ditubuhkan tahun 1967.
Soalan: ( Pengenalan )
Setiap pemimpin Malaysia mempunyai
dasar luar negara yang berbeza kerana mengikut perkembangan semasa. Jelaskan
peranan pemimpin negara kita dalam menentukan halatuju hubungan serantau yang
diwujudkan.
Jawapan:
Dasar luar yang dilaksanakan oleh Tunku Abdul Rahman pada tahap pertama adalah
berbaik-baik dengan negara jiran. Ini disebabkan oleh timbulnya krisis dengan
negara jiran seperti Konfrontasi dengan Indonesia, terputusnya hubungan dengan
Filipina dan keluarnya Singapura daripada Malaysia. Untuk memelihara hubungan
dengan negara jiran, Malaysia telah menandatangani perjanjian menubuhkan
Pertubuhan Negara-negara Asia Tenggara (ASA) pada 1961 bersama-sama Thailand
dan Filipina. MAPHILINDO pada tahun 1962 bersama-sama Indonesia dan
Filipina serta ASEAN pada tahun 1967 bersama-sama Thailand, Indonesia, Filipina
dan Singapura.
Menjelang tahun 1970-an, dasar luar Malaysia mula berubah kepada dasar
berkecuali dan berbaik-baik dengan semua negara. Untuk mencapai matlamat
tersebut, beberapa usaha telah dilakukan seperti mengisytiharkan konsep Zon
Aman, Bebas dan Berkecuali atau ZOPFAN bersama-sama dengan anggota negara
ASEAN.
Malaysia mengadakan hubungan diplomatik dengan Vietnam pada 1976. Masalah
pelarian Vietnam di Malaysia dapat diatasi dengan kerjasama negara-negara
jiran.
Dasar luar Malaysia pada tahap ketiga telah mengekalkan dasar tahap kedua
tetapi memberikan penekanan kepada kepentingan ekonomi. Kepentingan ini adalah
berkaitan dengan isu-isu perdagangan, pelaburan dan pembangunan dalam usaha
mencapai matlamat dasar tersebut, Malaysia telah mengadakan hubungan yang lebih
erat dengan negara ASEAN seperti menyelesaikan krisis-krisis Vietnam dan
Kampuchea.
Soalan: ( Pengenalan )
Malaysia menjalankan dasar
berbaik-baik dengan semua negara termasuk dengan negara serantau.
Nyatakan matlamat dasar luar yang ingin dicapai oleh Malaysia.
Jawapan:
Antara matlamat dasar luar yang ingin dicapai oleh Malaysia melalui dasar
luarnya ilah bagi menjamin keselamatan rakyat dan negara. Disamping itu
ia juga bertujuan untuk memelihara kepentingan nasional dan mengekalkan
kedaulatan negara. Ia juga bertujuan untuk menggalakkan pembangunan dan
kemajuan ekonomi serta mengekalkan keamanan sejagat melalui kerjasama
antarabangsa. Selain itu, matlamat dasar luar Malaysia adalah untuk
menjadi warga global yang bertanggungjawab dan peka terhadap usaha memupuk
kesejahteraan dunia.
Penting;
Pilih mana-mana yang sesuai dengan kehendak soalan no 1 iaitu Pengenalan.
Jangan abil semua pilih satu sahaja
Soalan 2 : Jelaskan mengapakah
Malaysia menyertai pertubuhan-pertubuhan berikut : ( ITEM MEMAHAMI )
i. Persatuan
Negara-negara Asia Tenggara
Jawapan :
i. ASA
Malaysia
telah menyertai pertubuhan Persatuan Negara-negara Asia Tenggara ( ASA )
setelah mencapai kemerdekaan kerana diancam hebat oleh pengaruh Komunis.
Di Malaysia pergerakan PKM telah memainkan peranan penting dalam menyebarkan
pengaruh fahaman komunis di kalangan rakyat.
PKM telah
diharamkan oleh kerajaan dan ini menyebabkan ahli-ahlinya melancarkan gerakan
gerila bagi menjatuhkan kerajaan Malaysia.
Di
negara-negara Jiran, ancaman komunis juga hebat terutamanya di Thaliland yang
bersempadan dengan Malaysia. PKM telah menggunakan sempadan Malaysia-Thailand
sebagai pangkalan gerakan gerila mereka dan ini menyukarkan usaha kedua-dua
buah negara untuk melemahkan dan seterusnya menghapuskan gerakan komunis,
begitu juga dengan negara Filipina yang turut diancam oleh pengaruh Komunis.
Malaysia
ingin mengadakan kerjasama dengan negara-negara jiran agar dapat membendung
pengaruh dan gerakan PKM. Oleh itu Tunku Abdul Rahan telah mencadangkan
penubuhan ASA. Pertubuhan ini diharapkan dapat melindungi negara-negara anggota
daripada ancaman komunis dan juga menjalinkan kerjasama dalam bidang ekonomi
dan sosial.
Pada 31 Julai
1961, satu mesyuarat diadakan di Bangkok antara Malaysia dengan Thailand dan
Filipina, hasilnya ASA telah ditubuhkan.
Antara
matlamat ASA ialah menjalinkan kerjasama di kalangan negara anggota dalam
bidang ekonomi, sains dan sosial. Matlamat ASA yang kedua adalah untuk
memberikan dan menyediakan kemudahan latihan dan penyelidikan dalam bidang
sains dan teknologi di kalangan negara anggota. Matlamat ASA yang terakhir
ialah mengekalkan serta menjamin keselamatan dan kestabilan politik
negara-negara anggota.
Walaubagaimanapun,
matlamat tersebut tidak banyak dicapai kerana keadaan kerjasama yang erat. ASA
juga dianggap sebagai sebuah antipemerintahan Presiden Soekarno di Indonesia.
Kesangsian ini timbul kerana Malaysia mempunyai perjanjian ketenteraan dengan
Britain sementara Thailand dan Filipina mempunyai perjanjian ketenteraan dengan
Amerika Syarikat. Pertelingkahan antara Malaysia dengan Filipina tentang
penubuhan persekutuan Malaysia telah membawa kepada pembubaran ASA pada tahun
1963.
ii. MAPHILINDO
MAPHILINDO
merupakan cantuman nama tiga buah negara iaitu Malaysia, Filipna dan Indonesia.
Tujuan utama penubuhannya adalah untuk meningkatkan perhubungan persahabatan
dan menyelesaikan pertelingkahan antara Malaysia-Filipina dan
Malaysia-Indonesia.
Pertelingkahan
yang timbul antara Malaysia dengan kedua-dua negara tersebut adalah disebabkan
oleh cadangan pembentukan Malayisa. Indonesia tidak bersetuju dengan
pembentukan Malaysia kerana presiden Soekarno menganggap pembentukan Malaysia
sebagai satu neokolonialisme atau penjajahan bentuk baru. Tentagan Filipina
pula adalah kerana negara tersebut menuntut Sabah yang didakwanya masih menjadi
hak milik negara mereka.
Bagi
menyelesaikan pertelingkahan ini, Malaysia telah mengambil langkah mengadakan
rundingan dengan Filipina dan Indonesia. Rundingan ini akhirnya membawa kepada
penubuhan MAPHLINDO. Ketiga-tiga negara ini telah mencapai kata sepakat memohon
bantuan PBB untuk mendapatkan pandangan rakyat Sarawak dan Sabah tentang
cadangan penubuhan Persekutuan Malaysia. PBB telah menghantar perwakilannya
pada tahun 1963 yang diketuai oleh Lawrence V. Michael More untuk meninjau
pandangan rakyat Sarawak dan Sabah. Hasilnya, Majoriti rakyat dikedua-dua
negara negeri berkenaan bersetuju dan menyokong Pembentukan Malaysia
Sungguhpun
begitu Indonesia dan Filipina terus menentang pembentukan Malaysia.
Persengketaan yang berterusan ini menyebabkan MAPHILINDO telah tidak berperanan
lagi
iii. ASEAN
Hasrat Malaysia untuk berbaik-baik dan mengadakan kerjasama dengan
negara-negara jiran tetap diteruskan walaupun dua buah pertubuhan yang dibentuk
sebelum ini iaitu ASA dan MAPHILINDO gagal dan tidak dapat bertahan lama.
Usaha ini akhirnya berhasil dengan termeterainya Deklarasi Bangkok pada 8 ogos 1967
yang membawa kepada penubuhan Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara atau lebih
dikenali sebagai ASEAN.
Antara matlamat pembentukan ASEAN termasuklah mengekalkan kestabilan
politik di rantau Asia Tenggara, membantu antara satu sama lain dalam bidang
ekonomi, sosial dan kebudayaan, meningkatkan taraf hidup penduduk melalui
kerjasama dalam bidang pertanian, perdagangan dan perindustrian, memberikan
kerjasama dan membantu dalam bentuk latihan dan penyelidikan serta mengadakan
hubungan yang erat dengan persatuan dan pertubuhan serantau dan antarabangsa.
Keanggotaan ASEAN pada ketika terdiri daripada lima buah negara, iaitu
Malaysia, Indonesia, Thailand, Filipina dan Singapura. Jumlah anggotanya
bertambah menjadi sepuluh apabila kesemua negara di Asia Tenggara menjadi ahli.
Negara-negara berkenaan ialah Vietnam, Myanmar, Brunei, Laos dan Kampuchea.
Negara Papua New Guinea telah dilantik sebagai pemerhati kerana negara ini
terletak bersempadan dengan Indonesia tetapi bukan di dalam Asia Tenggara.
Soalan Tiga : Terangkan peranan dan
sumbangan Malaysia dalam ASEAN
Malaysia telah memainkan peranan yang penting di dalam pertubuhan ASEAN sesuai
dengan matlamat penubuhannya sebagai satu asas yang kuat dalam menjalinkan
kerjasama serantau. Jika dilihat dari awal penubuhannya hingga kini, banyak
rancangan yang berjaya dilaksanakan demi kebaikan bersama.
Dalam mesyuarat Menteri-menteri Luar ASEAN di Kuala Lumpur pada bulan November
1971, satu deklarasi bersama telah ditandatangani oleh semua negara anggota
yang dikenali sebagai Deklarasi Kuala Lumpur. Mereka sepakat
mengisytiharkan negara-negara ASEAN sebagai zon aman, bebas dan berkcuali atau
dikenali sebagai Zone of Peace Free and Neutrality (ZOPFAN). Tujuan utama
ZOPFAN adalah untuk mengekalkan keamanan dan kestabilan politik dirantau Asia Tenggara,
tidak bersekongkol dengan mana-mana blok Barat atau Timur bagi mengelakkan
campurtangan kuasa-kuasa besar.
Walaubagaimanapun konsep ZOPFAN ini teruji apabila Vietnam menceroboh Kampuchea
pada tahun 1978 dan menjatuhkan kerajaan Khemer Rouge. ASEAN telah berusaha
untuk mengatasi masalah ini dengan mengadakan satu mesyuarat bagi membentuk
kerajaan Demoktarik Campuran Kampuchea di bawah pimpinan Putera Noradom
Sihanouk. Vietnam telah bersetuju dengan cadangan berkenaan dan mesyuarat ini
telah diadakan di Kuala Lumpur pada tahun 1982.
Dalam mesyuarat pada tahun 1948, Menteri-Menteri Luar ASEAN telah memutuskan
bahawa ASEAN ialah Zon bebas senjata Nuklear. Ini bermakna rantau ini tidak
akan membenarkan mana-mana kapal menggunakan perairan dan kemudahan
pelabuhannya untuk mengangkut bahan atau senjata nuklear. Pengisytiharan ini
menunjukkan kepada dunia akan komitmen negara-negara anggota ASEAN terhadap
konsep ZOPFAN.
Walaupun agenda utama ASEAN adalah ke arah integrasi ekonomi, namun, perkembangan
ke arah kerjasama ekonomi ini agak perlahan. Negara-negara ASEAN telah
membentuk kerjasama dalam projek-projek perindustrian contohnya projek baja
urea di Bintulu, ( Sarawak ) serta Acheh di Indonesia. Kerjasama ekonomi ASEAN
cuba difikirkan melalui zon Kawasan Perdagangan Bebas ASEAN atau ASEAN Free
Trade Area ( AFTA ) yang telah diumumkan dalam Sidang Kemuncak ASEAN di
Singapura pada tahun 1992.
Malaysia juga telah mengemukakan idea melalui ASEAN untuk memperluaskan skop
kerjasama ekonomi bagi rantau sebelah sini yang melibatkan China, Jepun dan
Korea Selatan. Idea yang telah dikemukakan oleh Dato Seri Dr. Mahathir
dinamakan Perundingan Ekonomi Asia Temur atau East Asian Economic Caucus ( EAEC
) Walau bagaimanapun, idea ini telah ditentang oleh negara-negara maju
terutamanya Amerika Syarikat, Tetapi usaha ini tidak dibiarkan begitu
sahaja kerana kerjasama secara tidak rasmi tetap terus diadakan melalui konsep
ASEAN + 3. Konsep ASEAN + 3 ini merujuk kepada kerjasama yang ingin diwujudkan
antara negara ASEAN dengan negara – negara timur, iaitu China, Jepun dan Korea.
Menteri-Menteri Luar negara-negara ini dijemput menghadiri siri
perbincangan tentang kerjasama yang ingin diwujudkan,
Kerjasama lain yang dibuat atas semangat kerjasama ASEAN adalah dalam bidang
kebudayaan dan sosial seperti mengadakan festival kebudayaan dan kesenian
dengan menubuhkan Tabung Kebudayaan ASEAN, Selain itu, pertukaran rancangan
televisyen dan radio juga dijalankan. Sukan SEA juga diadakan untuk merapatkan
hubungan antara negara melalui semangat kesukanan. Dalam bidang pelancongan
kerjasama dijalankan dengan mengadakan Tahun Melawat ASEAN pada tahun 1992.
Malaysia telah memainkan peranan penting dalam mewujudkan kerjasama serantau
melalui dasar berbaik-baik dengan negara jiran. Ini jelas kelihatan melalui
peranan Malaysia dalam pertubuhan ASA, MAPHILINDO dan ASEAN
Soalan 4 : Pada pandangan anda,
apakah faedah yang diperolehi Malaysia melalui penyertaan pertubuhan serantau?
Faedah yang
diperolehi Malaysia melalui penyertaan dalam Persatuan Negara-negara Asia
Tenggara ialah dapat membendung pengaruh dan gerakan Parti Komunis Malaya (PKM)
melalui kerjasama negara-negara anggota.
Selain
daripada itu Malaysia dapat menjalin kerjasama dalam bidang ekonomi, sains dan
sosial.
Negara kita
juga dapat kemudahan latihan dan penyelidikan dalam bidang sains dan teknologi
dikalangan negara anggota.
Melalui
pertubuhan ASA juga Malaysia dapat menjamin keselamatan dan kestabilan politik
negara.
Faedah yang
diperolehi Malaysia melalui penyertaan dalam pertubuhan MAPHILINDO ialah dapat
meningkatkan perhubungan persahabatan dan menyelesaikan pertelingkahan antara
negara Filipina dan Indonesia.
Faedah yang
diperolehi Malaysia melalui penyertaan dalam pertubuhan ASEAN ialah Malaysia
dapat mengekalkan keamanan apabila negara-negara ASEAN diinstiharkan sebagai
Zon Aman, bebas dan Berkecuali (ZOPFAN) kerana keamanan dan kestabilan politik
rantau Asia Tenggara.
Melalui
pertubuhan ASEAN, ianya juga akan dapat mewujudkan satu jumlah pasaran yang
luas kerana penduduknya ramai.
Negara kita
juga dapat mengembangkan industri secara tidak langsung dapat mengembangkan
ekonomi.
Disamping itu
Malaysia juga dapat memperolehi faedah dalam bidang pendidikan melalui Pertubuhan
Menteri-menteri Pelajaran ASEAN (SEAMEO).
Negara
Malaysia juga dapat mengadakan festival kebudayaan dan kesenian melalui
pertukaran rancangan televisyen dan radio. Semangat kesukanan dapat merapatkan
hubungan Malaysia dengan negara-negara serantau.
Disamping itu
sekor perlancongan berkembang melalui kerjasama pelancongan. Akhir sekali
negara Malaysia dapat membendung pengaruh dan gerakan Parti Komunis Malaya
(PKM).
Contoh 2 : Soalan no 4.
Sebagai warga global yang
bertanggungjawab, bagaimanakah negara Malaysia boleh menumbang kepada
kesejahteraan serantau?
Jawapan :
Sebagai warga
global rakyat Malaysia perlu mengamalkan kehidupan bersatu padu dan mencintai
keamanan. Setiap kaum mesti saling memahami dan bertolak ansur dalam
menyelesaikan masalah.
Generasi muda
Malaysia harus menghindari penyalah gunaan dadah dan menghormati hak asasi
manusia. Sebagai warga negara Malaysia yang hebat mesti mematuhi undang-undang
negara serta menolak gejala negetif.
Selain itu
warganegara Malaysia juga mesti secara suka rela melibatkan diri dalam misi
kemanusiaan dan menghormati hak asasi manusia global. Nilai-nilai kasih sayang
mesti dipupuk oleh pemimpin bagi melahirkan generasi muda yang cintakan
keamanan.
Generasi
Malaysia juga berusaha untuk menghindari pencerobohan kedaulatan negara-negara
lain. Setiap wargenegara juga berpegang kepada prinsip keadilan, sentiasa
rasional dan menentang kezaliman.
Kita juga
perlu menghormati kedaulatan negara-negara lain serta mengutamakan rundingan
jika menghadapi sebarang pemasalahan atau konflik dua negara. Seboleh-bolehnya
negara Malaysia perlu mengelakkan peperangan dan sentiasa mengamalkan semangat
setiakawan bersifat sejagat.
Contoh 3 : Soalan no. 4
Sebagai wargenegara yang cintakan
keamanan, nyatakan harapan anda kepada pemimpin supaya keamanan serantau
berkekalan?
Jawapan :
Saya
mengharapkan agar pengharaman penggunaan senjata nuklear dikalangan
negara-negara maju dikuatkuasakan secara serta merta.
Perlumbaan
senjata nuklear dikalangan negara-negara maju dihentikan. Peperangan yang
melibatkan kematian ramai nyawa yang tidak berdosa dihentikan dan kuasa-kuasa
barat juga perlu mengelakkan peperangan tercetus.
Sebagai
rakyat Malaysia kita perlu mengamalkan kehidupan bersatu padu dan mencintai
keamanan. Setiap kaum mesti saling memahami dan bertolak ansur dalam
menyelesaikan masalah. Generasi muda Malaysia harus menghindari penyalah gunaan
dadah dan menghormati hak asasi manusia.
Sebagai warga
negara Malaysia yang hebat mesti mematuhi undang-undang negara serta menolak
gejala negetif. Selain itu warganegara Malaysia juga mesti secara suka rela
melibatkan diri dalam misi kemanusiaan dan menghormati hak asasi manusia
global. Nilai-nilai kasih sayang mesti dipupuk oleh pemimpin bagi melahirkan
generasi muda yang cintakan keamanan. Generasi Malaysia juga berusaha untuk
menghindari pencerobohan kedaulatan negara-negara lain. Setiap wargenegara juga
berpegang kepada prinsip keadilan, sentiasa rasional dan menentang kezaliman.
Kita juga
perlu menghormati kedaulatan negara-negara lain serta mengutamakan rundingan
jika menghadapi sebarang pemasalahan atau konflik dua negara. Seboleh-bolehnya
negara Malaysia perlu mengelakkan peperangan dan sentiasa mengamalkan semangat
setiakawan bersifat sejagat.
Contoh Soalan 5 :
Jelaskan isu yang sering menggugat
keharmonian hubungan baik dalam kalangan negara-negara serantau (10 m)
Antara isu
yang sering menggugat keharmonian hubungan baik dalam kalangan Negara-negara
serantau ialah konflik wilayah Pulau Sipadan dan Ligitan. Isu ini merupakan
satu isu yang telah berlanjutan dalam tempoh yang cukup lama.Malahan ICJ
telah membuat keputusan mengenai isu ini dengan mengambil masa sekitar 41 tahun
untuk menyelesaikannya.
Selain itu, isu konflik antara
Malaysia dengan Filipina tentang tuntutan ke atas Sabah. Isu ini telah dibawa
ke ICJ untuk diselesaikan.
Selain daripada isu tuntutan bertindih Pulau Batu Putih dengan Singapura,
Malaysia juga berhadapan dengan pelbagai isu lain yang sering menggugat
hubungan kedua-dua buah Negara seperti isu kastam,imigresen dan Kuarantin
(CIQ) , Kereta api di Tanjung Pagar, Isu air dan isu Tambak Laut.
Di samping itu, setiap tahun kita sering menghadapi masalah jerebu kesan
daripada pembakaran terbuka di Kalimantan dan Sumatera untuk aktiviti
pertanian.Oleh itu, rundingan perlu diadakan antara negara jiran untuk
mengatasi masalah ini agar hubungan baik negara serantau dapat
dikekalkan.
Pendatang tanpa izin juga merupakan satu isu yang sering dihadapi oleh Negara.
Ini berpunca daripada kemasukan pekerja asing tanpa permit dan menggunakan visa
pelancong atau visa pelajar.
Oleh itu ,
orangramai diharap dapat memberikan maklumat kepada pihak berkuasa tentang
masalah ini
Terangkan cabaran yang dihadapi oleh
negara serantau dan bagaimana negara kita mengatasi cabaran tersebut.
Antara
cabaran yang dihadapi oleh Negara-negara serantau ialah persengketaan
akibat salah faham dikalangan Negara anggota.Selain itu Malaysia terpaksa berkongsi
kepentingan atau sempadan seperti pencerobohan nelayan asing dalam
perairan Negara dan isu keselamatan maritime seperti tuntutan bertindih
antara beberapa Negara jiran seperti di selat Melaka, diperairan
Johor,diperairan Gugusan Semarang Peninju (spratlys ), diperantauan Sulawesi
dan juga ancaman penyusupan melalui Laut sulu oleh kumpulan militant Abu
Sayaf.Selain itu juga kemasukan pendatang asing tanpa izin untuk mencari
peluang pekerjaan yang membawa kepada perkampungan haram. Negara serantau juga
menghadapi masalah gejala rasuah,penyeludupan dadah,pemerdagangan manusia
,masalah kemiskinan dan masalah pengangguran.Cabaran seterusnya ialah nilai
mata wang turun naik,teknologi atau kemudahan ICT terhad serta menghadapi
persaingan dari Negara-negara maju danpeluang menembusi pasaran antarabangsa.
Antara
langkah yang diambil oleh Malaysia untuk mengatasi cabaran diatasi ialah Negara
meningkatkan keupayaan dalam aspek keselamatan dan juga pertahanan maritime
bagi mengelakkan pencerobohan nelayan asing dalam perairan
Malaysia.Langkah kedua, merealisasikan wawasan 2020 untuk melahirkan modal
insane yang berkualiti. seterusnya menjayakan konsep 1 Malaysia untuk
mengukuhkan perpaduan masyarakat yang berbilang kaum. Seterusnya, peranan
masyarakat penting dalam bersama-sama mengatasi gejala social seperti
penyalahgunaan dadah dan pemerdagangan manusia.Malaysia telah mencadangkan isu
Antartika sebagai warisan dunia,Dasar pandang Ke Timur,Pelaburan Imbal
balik untuk meletakkan Malaysia setaraf dengan dunia lain.Untuk mengatasi
masalah ekonomi terdapat kerjasama dalam bidang ekonomi seperti dalam bidang
perkapalan dan penerbangan.Selain itu juga pertukaran maklumat, teknik
kepakaran. Malaysia juga telah menggalakkan pelancongan untuk meningkatkan
ekonomi Negara serta menggalakkan pelaburan syarikat asing ke Malaysia.Terdapat
juga pertukaran tenaga pengajar dari Universiti Filipina dengan Universiti
Malaya.Penubuhan ZOPFAN dan Perjanjian SEANWFZ untuk menjadikan
Malaysia sebuah Negara yang bebas dari nuclear.Akhir sekali Menguatkuasakan
Undang-undang untuk mengekalkan keamanan dan kedaulatan Negara.
CABARAN/ISU/MASALAH/HALANGAN/ANCAMAN
YANG DIHADAPI OLEH MALAYSIA DALAM HUBUNGAN NEGARA SERANTAU
Antara
cabaran yang dihadapi Malaysia adalah pencerobohan wilayah. Contohnya
pencerobohan di Lahad Datu oleh kumpulan minoriti Filipina. Selain itu,
Malaysia juga menghadapi cabaran apabila ruang udara dicerobohi oleh Singapura
untuk melakukan latihan penerbangan. Malah, telah berlakunya penyeludupan
subsidi minyak secara besar-besaran di kawasan sempadan Malaysia – Thailand.
Hal ini, menyebabkan negara terpaksa menanggung kerugian yang banyak.
Di samping
itu, Malaysia turut berdepan dengan kebanjiran PATI dari negara-negara serantau
misalnya kemasukan pembantu rumah asing dan buruh binaan dari Indonesia serta
Filipina. Sehubungan dengan itu, sektor perburuhan di Malaysia telah
dimonopoli oleh warga asing. Hal ini sekali gus telah merugikan negara kerana
berlaku pengaliran keluar wang secara berleluasa.
Sementelahan
pula, aktiviti negara serantau seperti Singapura yang membuat tambakan laut
berhampiran perairan negara telah menjadikan kawasan laut cetek, menghalang
laluan kapal besar, menggugat mata pencarian nelayan serta menjejaskan aktiviti
maritim negara. Malahan, isu lain yang turut mengancam keamanan negara adalah
masalah sosial yang ditimbulkan oleh warga asing yang berhijrah ke sini.
Contohnya, berleluasanya aktiviti jenayah. Isu pemerdagangan manusia turut
menjadi ancaman besar kepada negara.
Perbezaan
pandangan ideologi turut menjadi satu isu besar. Contohnya Thailand terikat
kuat dengan Amerika Syarikat, Filipina pula dianggap sebagai “Ranting Asia”
Amerika Syarikat manakala Vietnam dikelompokkan sebagai “National
Communist”.
Selain itu,
antara isu besar yang turut dihadapi oleh Malaysia adalah tekanan nasionalisme
negara serantau kerana pertubuhan serantau masih lagi dipandang rendah oleh
pertubuhan antarabangsa yang lain. Malah, dalam hubungan ekonomi dua hala
antara Malaysia dengan pertubuhan dunia, Negara Malaysia sering dikenakan
syarat perdagangan yang tidak adil seperti cukai yang tinggi.
Kedudukan
Malaysia yang berhampiran dengan Negara serantau turut menimbulkan ancaman
lanun kepada penduduk setempat. Di samping itu, penyeludupan beras, mercun dan
senjata api dari Negara-negara jiran atau serantau terpaksa dihadapi oleh
Malaysia. Pelbagai isu lain turut timbul seperti perebutan sempadan. Contoh isu
perebutan Pulau Batu Putih antara Malaysia dengan Singapura serta konflik Pulau
Sipadan dan Ligitan di Sabah.
Langkah-langkah Mengatasi
Antara langkah-langkah yang boleh diambil untuk menyelesaikan isu yang sering
menggugat hubungan baik dalam kalangan negara jiran ialah mengadakan rundingan
diplomatik di antara ketua-ketua Negara. Selain itu, Pertubuhan ASEAN juga
boleh memainkan peranan dengan mengadakan mesyuarat dikalangan Menteri.
Dalam isu pemerdagangan manusia, kerjasama antara pihak polis dan pasukan
keselamatan dalam kalangan Negara serantau direalisasikan. Contohnya gambar-gambar
dan penjenayah di edar kepada pihak berkaitan.
Berkaitan dengan isu pencerobohan Lahad Datu,peranan Kerajaan Filipina dengan
tidak menyokong dan membantu kumpulan pengganas sangat dialu-alukan.
Selain itu, isu pendatang asing tanpa izin dapat diselesaikan melalui rundingan
antara Negara. Malaysia mengadakan rancangan Pemutihan dan peluang balik tanpa
dikenakan tindakan.
Malaysia juga menyerahkan isu tuntutan bertindih seperti isu Pulau Sipadan dan Pulau
Batu Putih kepada Mahkamah Antarabangsa(ICJ) diselesaikan.
Dalam isu alam sekitar iaitu isu jerebu, pasukan bomba Negara kita telah
dihantar ke Indonesia untuk membantu usaha memadamkan kebakaran.
Pada pendapat anda, mengapakah
hubungan luar penting bagi sesebuah Negara?
Hubungan luar amat penting kepada sesebuah negara kerana ia boleh meningkatkan
eksport/import dari hubungan tersebut. Ia juga boleh menarik pelabur asing ke
negara ini yang akan menambahkan lagi kepesatan ekonomi negara.
Adanya hubungan luar sesebuah negara akan membolehkan pertukaran teknologi atau
kepakaran dengan negara lain. Ia boleh membawa peningkatan kepakaran kerana
negara yang menjalankan hubungan luar akan bantu membantu diantara satu negara
dengan negara yang mempunyai hubungan luar.
Hubungan luar juga boleh menjamin kita mengekalkan kedaulatan negara kerana
negara kita tidak akan diancam oleh kuasa luar kerana kita menjalankan hubungan
luar dengan semua negara. Contohnya negara kita yang menjalankan hubungan luar
denga semua negara. Ia seterusnya akan menjamin kestabilan dan keamanan negara
kita.
Dari segi ekonomi pula hubungan serantau atau luar ini membolehkan kita
mejalinkan kerjasama yang erat dalam bidang ekonomi dan bidang-bidang lain bagi
memanfaatkan kebaikan secara bersama.
Hubungan luar atau hubungan serantau juga membolehkan wujudnya perdagangan dua
hala antara negara. Contohnya Malaysia menjalankan hubungan serantau dengan
Singapura dan Indonesia. Ia membolehkan wujudnya hubungan perdagangan antara
dua negara tersebut dengan Malaysia, sudah mestinya ia membawa keuntungan dari
segi ekonomi untuk kedua-dua buah negara.
Sebarang masalah juga akan dapat diselesaikan melalui hubungan serantau atau
hubungan dua hala antara negara yang terlibat. Campurtangan negara serantau
jika terdapat masalah boleh membantu menyelesaikan masalah yang tidak dapat
diselesaikan, negara serantau yang lain boleh menjadi orang tengah untuk
menyelesaikan masalah atau pertikaian antara negara.
Hubungan serantau atau hubungan luar juga penting kerana ia boleh menarik lebih
ramai pelancong dari luar, serta dapat meningkatkan imej negara di mata dunia.
Isi-isi lain yang boleh dimasudkan
:
Pada pandangan anda, mengapakah
negara kita perlu terus menjalin hubungan baik dengan
negara
luar?
Mengekalkan
kestabilan politik / negara /serantau/dunia
Meningkatkan
kerjasama/kemajuan/ekonomi
Meningkatkan
kemajuan sains / teknologi
Memastikan
kemajuan negara berterusan
Menarik
kemasukan pelabur-pelabur asing
Memajukan
bidang perindustrian/peladangan negara
Meluaskan
pasaran eksport keluaran negara
Mendapat
pertukaran teknologi
Membantu
mengekalkan keamanan dunia sejagat
Mengelakkan
pergolakan/pergeseran/krisis antara negara-negara
Mengekalkan
persefahaman
Meneruskan
hubungan diplomatik
Membina
semangat setiakawan
Membuka
peluang pekerjaan
Membantu
meningkatkan prasarana
Menjalin
kerjasama dalam bidang perubatan/kesihatan
(Mana-mana
jawapan yang munasabah)
6. Menjana idea (10 markah)
Berikan cadangan anda untuk memastikan
negara kita terus bergiat aktif dalam pertubuhan
Serantau
Cadangan untuk memastikan negara kita terus bergiat aktof dalam pertubuhan
antarabangsa ialah dengan melahirkan pemimpin bersuara lantang di peringkat
antarabangsa.
Negara kita juga perlu menghantar bantuan kemanusiaan ke negara yang memerlukan
seperti negara yang ditimpa bencana atau negara yang sedang menghadapi
peperangan.
Pemimpin negara kita juga perlu menjadi pemimpin atau mengetuai
pertubuhan-pertubuhan antarabangsa bagi meningkatkan imej negara di mata dunia.
Bagi memastikan negara kita terus bergiat aktif dalam pertubuhan serantau,
negara kita harus menjadi tuan rumah dalam persidangan antarabangsa.
Negara kita juga perlu menganjurkan sukan di peringkat antarabangsa seperti SEA
Game, dan lain-lain.
Untuk memastikan negara kita terus bergiat aktif dalam pertubuhan serantau
ialah dengan menyertai pameran bertaraf antarabangsa yang melibatkan penyertaan
seluruh dunia dan yang mampu menarik ramai pengunjung. Negara kita juga perlu
terlibat dalam pertandingan antrabangsa berkaitan dengan R & D bagi
penjenamaan nama Malaysia di peringkat antarabangsa.
Negara kita juga perlu menghasilkan penyelidikan, buku atau novel yang bertaraf
antarabangsa yang melibatkan pasaran luar negara.
Negara kita juga perlu menjadi perantara atau orang tengah kepada negara-negara
yang sedang bergolak bagi memastikan negara kita terus bergiat aktif dalam
pertubuhan serantau atau antarabangsa.
Negara kita juga boleh menjadi pelopor hab halal dunia bagi memperkenalkan
industry makanan halal daripada negara kita.
7. Menghayati nilai/iktibar/unsur
patriotisme (10 markah)
Nyatakan nilai-nilai
murni/iktibar/patriotisme hasil daripada hubungan dengan negara luar.
Sifat hormat-menghormati,
bertolak ansur dan kerjasama dengan negara luar boleh
mendatangkan manfaat kepada negara kita. Di samping itu, sejarah perhubungan
dengan negara luar dapat mempertingkatkan semangat cinta akan tanah air serta
melahirkan masyarakat berharmoni dalam kalangan warganegara kita.
Akhirnya
rakyat kita akan menjadi masyarakat yang mementingkan budaya ilmu, mampu berdikaridan tabah menghadapi
cabaran luar pada masa akan datang.
Pemimpin yang berwibawa serta berwawasan akan
berupaya mentransformasikan negara kita menjadi sebuah negara yang
sentiasa disegani oleh masyarakat luar.
8. RUMUSAN (5 markah)
Anda telah mengetahui banyak perkara
berkaitan pertubuhan-pertubuhan antarabangsa. Apakah manfaatnya hubungan
tersebut kepada diri, masyarakat dan negara?
Banyak pengetahuan yang
saya dapati dari sejarah pertubuhan antarabangsa. Kita perlu
berilmu
pengetahuan, berkemahiran tinggi serta bijak menggunakan peluang
sedia ada untuk
memajukan
negara sekiranya ingin berdaya saing dengan negara-negara maju yang lain.
Selain itu,
negara akan menjadi lebih kuat sekiranya rakyat bersatu padu dan bekerjasamamempertahankan
kedaulatan negara.
Negara
memerlukan pemimpin yang cekap, berintegriti dan berwibawa serta
pentadbiran yang sistematik untuk mencapai kejayaan yang lebih bermakna.
SEBAB-SEBAB PERLUNYA KEPADA KERJASAMA
SERANTAU
Sebagai
sebuah negara yang baru dibebaskan dari belenggu penjajahan dan menghirup angin
kemerdekaan , negara-negara di Asia Tenggara menghadapi pelbagai
masalah dalam mengatur dasar luar negara mereka. Ini menyebabkan
timbulnya tekanan ke atas soal-soal menubuhkan satu pakatan kerjasama di rantau
Asia Tenggara. Terdapat beberapa faktor yang mempengaruhi keadaan ini:
a. Terdapatnya tekanan
nasionalismanya sendiri agar negara yang baru merdeka itu mengambil mengambil
peranan, mendapat tempat dan diterima sebagai setaraf dengan negara lain di
dunia,
b. Kemampuan
yang begitu terhad serta keadaan dalam negara yang serba kekurangan
seperti keadaan politik yang tidak stabil, masyarakat yang terbahagi-bahagi dan
ekonomi yang begitu lemah,
c. Asia
Tenggara merupakan satu rantau yang strategik tetapi paling lemah kerana
berpecah-belah dan kucar-kacir. Pengalaman sejarah menunjukkan
bahawa keadaan sedemikian memudahkan kuasa-kuasa besar dunia menjadikanya
sebagai gelanggang pertelagahan. Dalam era Perang Dingin, Asia
Tenggara menjadi salah satu tumpuan perebutan kuasa Barat dengan komunis.
d. Negara-negara
Asia Tenggara sedang menghadapi tugas-tugas besar dalam menegakkan perpaduan
negara dan memperbaiki ekonomi yang masih berbentuk kolonial. Keadaan luar yang
tidak stabil akan memberatkan lagi tugas-tugas ini. Di samping itu terdapat
pelbagai gejala yang dapat mencetuskan pertikaian sesama sendiri terutama dalam
soal-soal yang belum selesai hasil kolonialisma seperti isu sempadan negara,
taburan ethnik dan semangat kedaerahan serta wujudnya perbezaan pandangan dan
ideolgi setiap negara serantau. Burma dengan neutral-ssosialis,
Thai- terikat kuat pada Amerika Syarikat, Indonesia –militant-nationalist,
Filipina dianggap sebagai ‘ranting Asia’ Ameria Syarikat, Vietnam Utara,
nationals / communist dan sebagainya.[3]
Di atas
kesedaran ini maka Malaysia sebagai sebuah negara yang terawal menyedari akan
hakikat pentingnya kepada penubuhan kerjasama serantau ini membuat satu
kesimpulan bahawa keselamatan negara-negara serantau di Asia Tenggara tidak
akan terjamin selagi ianya masih hidup berpecah-belah dan membawa haluan
masing-masing. Perpaduan adalah mesti untuk membangunn dengan lebih
sempurna terutama dari terus bergantung pada kuasa-kuasa luar.
Kerjasama ini
dapat dilihat dalam peringkat ASEAN dan dunia luar dalam aspek politik dan
keselamatan, ekonomi dan sosial. Dalam peringkat kerjasama dalam
ASEAN tujuannya adalah demi kepentingan pengukuhan ASEAN manakala kerjasama
ASEAN dengan dunia luar adalah lebih berperanan dalam perdagangan antarabangsa
atau lebih kepada kepentingan ekonomi. Dalam hal ini Malaysia telah mengatur
langkah-langkah tertentu di arena politik antarabangsa . Oleh itu, penekanan
diberikan kepada soal-soal menubuhkan pakatan kerjasama serantau, mengadakan
satu jaminan keselamatan yang membolehkan
tenaga ditumpukan ke arah penglibatan isu-isu politik
dunia mengikut kemampuan dan kepentingan nasional dari
semasa ke semasa. Dalam usaha membina dan mengukuhkan kerjasama
serantau ini Malaysia tidak ketinggalan memainkan peranan dan penglibatan dalam
beberapa isu di Asia Tenggara.
Kesimpulan:
Sebagai
sebuah negara yang berusaha mencapai status sebuah negara maju seperti yang
diimpikan dalam Wawasan 2020, Malaysia giat mempertingkatkan usaha ke arah
memperkukuhkan kerjasama serantaunya. Hal ini dapat dilihat melalui hubungan
luar Malaysia. Dasar luar Malaysia adalah kesinambungan kepada dasar dalam
negeri bertujuan menjaga dn mengekalkan keselamatan, keharmonian, kesejahteraan
ekonomi dan lain-lain kepentingan negara. Usaha-usaha Malaysia dalam pelbagai
forum serantau dan antarabangsa telah berjaya menempatkan Malaysia di mata
dunia malah peningkatan kesejahteraan ekonomi dan kestabilan politik membantu
melonjakkan nama negara Malaysia. Di samping itu juga, Malaysia mampu
menyuarakan pandangannya terhadap isu-isu yang tidak dapat disuarakan oleh negara-negara
membangun yang lain. Hal ini disebabkan kebimbangan sekatan yang bakal diambil
oleh kuasa-kuasa besar sekiranya mereka bersuara. Malaysia mampu
melakukan kerana negara kita tidak bergantung kepada bantuan kuasa luar
sepenuhnya.
Malaysia
berusaha meningkatkan kerjasama serantau supaya rantau ini lebih dinamik dan
dapat menggalakkan perdagangan terbuka dan bebas. Justeru itu, Malaysia akan
terus memupuk kerjasama ekonomi serantau bagi menjamin satu sistem perdagangan
yang adil dan terbuka serta menambah jumlah perdagangan dan pelaburan di
kalangan negara anggota ASEAN. Selaras dengan iltizam yang kuat terhadap
kerjasama serantau ini, Malaysia akan terus melaksanakan perjanjian-perjanjian
yang bertujuan memajukan kerjasama ekonomi, social dan kebudayaan. Sebagai
negara yang berkongsi sempadan dengan hampir kesemua negara ASEAN, Malaysia
mengambil bahagian secara aktif dalam Forum Serantau mengenai keselamatan iaitu
membenateras kegiatan lanun, mencegah penyeludupan, pertikaian wilayah bagi
memastikan kestabilan yang berterusan di rantau ini.
Malaysia
memegang beberapa prinsip asas dalam hubungan luarnya. Anataranya adalah
hormat-menghormati kedaulatan negara masing-masing dan kedaulatan wilayah,
tidak campurtangan, penyelesaian secara aman, perhubungan dua hala yang
menguntungkan dan keamanan bersama. Sesungguhnya dasar luar Malaysia yang jelas
adalah dari segi pertahanan dan keselamatan, pembangunan dan perdagangan,
kerjasama antarabangsa dan diplomasi. Malaysia amat menekankan usaha untuk
meneruskan hubungan yang rapat dengan negara-negara jirannya. Setiap usaha
iplomasi yang telah dilakukan adalah untuk memastikan hubungan dua hala
Malaysia dengan jiran-jirannya tidak terjejas. Kesimpulannya adalah diharapkan
Malaysia akan terus memainkan peranannya dan menjalankan tanggungjawabnya
sebagai sumbangannya ke arah mengekalkan keamanan rantau ini justeru ke arah
keamanan sejagat.
Lain-Lain Cadangan isi
Keanggotaan Malaysia dalam pelbagai
pertubuhan telah menjadi pemangkin kepada
kejayaan negara .Jelaskan kejayaan tersebut?
·
Keamanan negara terjamin
·
Kedaulatan negara terpelihara
·
Perkembangan ekonomi
·
Wujudnya pakatan ekonomi /EAEC/ ASEAN +3/ AFTA
·
Menjadi rantau bebas daripada ancaman senjata nuklear
·
Menjadi negara contoh dalam membanteras ancaman komunis
·
Menjalin hubungan bilateral / multilateral
·
Malaysia menjadi hab halal
·
Mewujudkan pasaran bebas
·
Berjaya membina Pusat Serantau Sains Matematik / RECSAM
·
Tuan rumah Persidangan OIC
·
Tawaran biasiswa kepada pelajar dari negara anggota OIC
·
Menganjurkan persidangan anti keganasan dalam kalangan negara Islam
·
Menubuhkan SITTDEC di Kuala Lumpur
·
Menganjurkan sukan SEA
(Mana-mana jawapan yang munasabah)
Apakah cadangan anda untuk mengekalkan
keamanan / kedaulatan /hubungan luar
·
Memastikan hubungan baik dengan semua negara.
·
Menjamin keselamatan rakyat
·
Menjamin keamanan negara
·
Memelihara kepentingan nasional
·
Mengekalkan kedaulatan negara
·
Menggalakkan pembangunan ekonomi
·
Menggalakan kemajuan ekonomi
·
Mewujudkan rasa cinta kepada negara
·
Mengukuhkan kesetiaan kepada raja dan negara
·
Mengamalkan sikap terbuka
·
Mengekalkan hubungan diplomatik
·
Mewujudkan perpaduan rakyat
·
Mewujudkan kerjasama politik, ekonomi, sosial
·
Memelihara sistem perundangan
·
Menghormati perlembagaan negara
·
Mengelakkan perlumbaan senjata
·
Mewujudkan zon aman, bebas dan berkecuali
·
Mewujudkan zon bebas nuklear
·
Mewujudkan sistem pentadbiran mantap
·
Mengekang budaya negatif
·
Mengekang demonstrasi jalanan
·
Memupuk kesejahteraan sejagat
·
Menjalin hubungan dengan negara maju
Apakah cabaran untuk mengekalkan
keamanan / kedaulatan /hubungan luar
·
Ketidakstabilan politik
·
Berlaku demontrasi jalanan
·
Pemerintah tidak adil
·
Politik berasaskan kaum
·
Tiada kerjasama dalam masyarakat
·
Tidak mematuhi undang-undang
·
Tidak menghormati sistem demokrasi
·
Keruntuhan akhlak/ gejala sosial / jenayah
·
Tidak mengamalkan nilai-nilai murni
·
Berlaku campurtangan pihak luar
·
Amalan tradisi terpinggir
·
Masyarakat tidak mengamalkan sikap tolak ansur
·
Hubungan diplomatik yang renggang
·
Tidak menghormati kedaulatan negara lain
·
Wujudnya perlumbaan senjata api
·
Ekonomi yang tidak stabil
·
Berlaku amalan rasuah
·
Masyarakat kurang semangat patriotisme
[Mana-mana jawapan munasabah]
Apakah nilai-nilai
murni/iktibar/pengajaran yang diperoleh melalui pengamalan dasar luar
negara?
Bijaksana
merancang strategi
Bekerjasama
antara pemimpin dan rakyat
Perundingan/musyawarah
dalam membuat keputusan
Berusaha
dengan gigih
Permuafakatan
antara pemimpin negara
Mengekalkan
perpaduan kaum/bersatu padu
Bekerjasama
antara kaum
Bertolak
ansur antara satu sama lain
Mengamalkan
sistem pemerintahan Demokrasi
Tidak
berputus asa dalam usaha mencapai kejayaan
Tabah
menghadapi cabaran
Menanam
semangat meneroka
Rakyat /
pemimpin yang berwawasan
Mengamalkan
sikap berdikari
Bersikap
Inovatif dan kreatif dalam semua bidang yang diceburi
Mengamalkan
pemikiran terbuka dalam menyelesaikan masalah
mengekalkan
keamanan
Menjalankan
Pentadbiran teratur/sistematik
(Mana-mana
jawapan yang munasabah
Dicadangkan
membuat ayat yang lengkap
Malaysia terus memainkan peranan yang
penting dalam hubungan dengan negara lain.
Apakah pengetahuan yang anda peroleh
daripada pelaksanaan dasar luar negara , iktibar kepada diri, bangsa dan
negara serta harapan anda untuk masa depan Malaysia yang lebih
gemilang.
Pengetahuan
l
Langkah -langkah dinamis dan Strategi dasar luar penting bagi memastikan negara
dapat terus bersaing dari segi politik , ekonomi dan sosial.
l Perlu
mengejar maklumat dan mengikuti perubahan semasa dalam mengejar kemajuan
l
Semangat dan daya saing rakyat negara penting untuk berjaya pada peringkat
dunia
Iktibar pada diri/bangsa/negara
Memperkaya
ilmu berkaitan dasar luar
Memiliki
semangat patriotisme/ cinta akan negara
Menanamkan jati
diri
Memperoleh
idea baru untuk meningkatkan kemajuan negara
Mempertahan
kedaulatan negara
Kerjasama
penting untuk mencapai kejayaan
Semangat
meneroka dalam pelbagai bidang
Harapan
Mengekalkan
hubungan baik dengan negara-negara lain
Keamanan
dunia bertambah baik
Berkongsi
kepakaran dalam semua bidang
Malaysia
menjadi negara maju / makmur
Taraf
kehidupan rakyat meningkat
Pentadbiran
negara mendapat pengiktirafan dunia
Mengukuhkan
identiti negara dan bangsa Malaysia
(Mana-mana
jawapan yang munasabah)
[cadangan
supaya pelajar mengambil juga maklumat daripada bahagian rumusan]
Special thanx utk Mahaguru sy Cikgu Zamri..sentiasa membantu dr awal sy jd guru Sejarah :)
salam cikgu :) sy dari sekolah mnengah jln kebun shah alam . . ckgu sjrah sya kata tahun niey spm kertas3 bab 9 yg masuk kan :) terima kasih kerana kongsi ilmu dengan kami semua :)
ReplyDelete:} :} :} TERIMA KASIH UNTUK JAWAPAN DAN PERKONGSIAN ANDA
DeleteAssalamualaikum.. tq very much for sharing your idea to all candidates spm sejarah 2013.. tq teacher,.. may GOD bless you.
ReplyDeleteThanks for your effort (that's a lot of words). They will not go to waste.
ReplyDeleteThanks!
cikgu,,saya nk contoh cadangan jawapan bab 10 kertas 3
ReplyDeletesangat membantu dalam forum kami . ehehehehe
ReplyDeleteIt's help me so much
ReplyDeletethank u!
ReplyDeleteWow amazing thx :)
ReplyDeleteboleh saya copy and paste tak? macam mana?
ReplyDeleteCikgu, boleh bantu saya skor paper 3 sejarah dengan menggunakan jawapan ini tak???
ReplyDeletecg sy mtk copy bleh tak
ReplyDeletecg sy mintak copy ya... tq
ReplyDeleteklau soalan tanya mcm ni nk jawabb mcm mna..
ReplyDelete"Untuk terus relevan dengan keperluan negara dasar luar malaysia tidak bolej bersifat statik."
Cadangan tenntang hala tuju yang sesuai bagi dasar luar negara pada ketika itu.(ccara membentuk dasar negara luarr)
saya pun nak copy ya cikgu :)
ReplyDeleteckgu mcm mna nak copy?
ReplyDeleteyou kelian mei li mao la, don't know how to use a computer. what is malaysia.
Deletejust highlight the word and press CTRL-C and CTRL-V la. MALAYSIA BOLEH
ckgu mcm mna nak copy?
ReplyDeleteyou kelian mei li mao la, don't know how to use a computer. what is malaysia.
Deletejust highlight the word and press CTRL-C and CTRL-V la. MALAYSIA BOLEH
This comment has been removed by the author.
ReplyDeletecikgu macam mana nak copy ?
ReplyDeleteyou kelian mei li mao la, don't know how to use a computer. what is malaysia.
Deletejust highlight the word and press CTRL-C and CTRL-V la. MALAYSIA BOLEH
Cikgu... mcm mana nak copy ni?????
ReplyDeleteyou kelian mei li mao la, don't know how to use a computer. what is malaysia.
Deletejust highlight the word and press CTRL-C and CTRL-V la. MALAYSIA BOLEH
kenapa sy tidak dapat copy ?
ReplyDeletecikgu how to answer sumbangan malaysia dalam pertubuhan serantau ?
ReplyDeleteomg tq so mwach mmuah
ReplyDeletecikgu boleh tolong?? i dont know what to find for [ Perkembangan di eropah dan kesanya terhadap ekonomi negara ]
ReplyDeleteemail: devlinlee1@gmail.com